Nowe instrumenty wsparcia dla rodzin

Od 2022 roku obowiązują nowe formy wsparcia dla rodzin - rodzinny kapitał opiekuńczy lub dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. 

Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie - w wieku od ukończenia 12. do 36. miesiąca życia. Wniosek o RKO można składać od 1 stycznia 2022 roku do ZUS wyłącznie w postaci elektronicznej. Pieniądze będą wypłacane tylko na konto bankowe. Świadczenie to nie zależy od dochodu rodziny i wynosi w sumie do 12 000 zł (500 zł przez 24 miesiące lub 1 000 zł przez 12 miesięcy).

Dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna przysługuje rodzicom na dzieci uczęszczające do ww. instytucji i nieobjęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym.  To np. pierwsze lub jedyne dzieci w rodzinie. Wysokość dofinansowania to co do zasady 400 zł miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodzica za pobyt dziecka. Tutaj również nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe. Dofinansowanie będzie przekazywane na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego instytucję opieki z przeznaczeniem na obniżenie opłaty rodzica za pobyt dziecka. Rozwiązanie będzie obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r. Wtedy też będzie możliwe złożenie wniosku przez rodzica. Realizacja świadczenia należeć będzie, tak jak w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego, do ZUS. Co ważne, dofinansowanie będzie przysługiwać z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r.

Podmioty prowadzące instytucje opieki dla dzieci do lat 3 będą zobowiązane co miesiąc do przekazywania do systemu Rejestr Żłobków informacji o dzieciach uczęszczających do instytucji opieki oraz ich rodzicach. Dane te są potrzebne do przyznania dofinansowania przez ZUS. Dane te nie będą ujawniane na stronach gminy prowadzącej rejestr żłobków i klubów dziecięcych oraz wykaz dziennych opiekunów i stronach ministra właściwego do spraw rodziny.

Zmiany dla rodziców

Od 10 grudnia 2021 r. rodzice ubiegający się o objęcie dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna są zobowiązani przedstawiać rozszerzone dane dzieci i rodziców, w formie oświadczenia. Rodzic jest zobowiązany przedstawić: imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL dziecka, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL - numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Ponadto rodzic jest zobowiązany przedstawić: imiona, nazwiska, daty urodzenia oraz numery PESEL rodziców, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL - numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dotychczas daty urodzenia podawano, gdy nie nadano numeru PESEL. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest także numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Rodzic jest zobowiązany do podania także adresu poczty elektronicznej i numeru telefonu rodziców (dotychczas ich podanie było fakultatywne). Dane te są niezbędne do uzupełnienia przez podmiot prowadzący instytucję opieki informacji o dzieciach uczęszczających do żłobka, klubu dziecięcego lub znajdujących się pod opieką dziennego opiekuna i ich rodzicach. Informacja będzie przekazywana do systemu Rejestr Żłobków. Dane są  niezbędne do przyznania przez ZUS dofinansowania. Zatem, podmioty prowadzące instytucje opieki powinny wymagać od rodziców ubiegających się o objęcie dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna podania pełnych, określonych ustawą danych.

Zmiany dla podmiotów prowadzących instytucje opieki

Informacja dotycząca dzieci uczęszczających do instytucji opieki będzie przekazywana przez podmioty prowadzące instytucje co miesiąc od kwietnia 2022 r. w terminie 5 dni roboczych liczonych od pierwszego dnia danego miesiąca, według stanu za poprzedni miesiąc. Podmioty prowadzące instytucje opieki - inne niż gminy - będą zobowiązane do przekazywania informacji poprzez portal PIU Emp@tia, na którym udostępniony zostanie formularz, natomiast gminy będą uzupełniać dane w systemie Rejestr Żłobków. W celu podania wymaganych informacji niezbędne jest założenie przez instytucje opieki,  konta organizacji na PIU Emp@tia.