Mieszkańcy Gminy Bieruń
Obecny kształt Obrony Cywilnej w Polsce, normuje Protokół Dodatkowy I do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz.U. 1992, Nr 41, poz. 175), który Rzeczpospolita Polska przyjęła 19 września 1991 oraz ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz.U. 2004, nr 241, poz. 2416 z późn. zm.) a także akty wykonawcze do niej (rozporządzenia).
W rozumieniu Protokołu Dodatkowego I określenie "obrona cywilna" oznacza wypełnianie wszystkich lub niektórych wymienionych niżej zadań humanitarnych, mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.
Zgodnie z art. 137 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity, Dz.U. 2004, Nr 241, poz. 2416 z późn. zm.) obrona cywilna ma na celu:
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP, centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Szefa Obrony Cywilnej Kraju powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Szef Obrony Cywilnej Kraju podlega ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast).
Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie.
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz.U. Nr 96, poz. 850), szefowie obrony cywilnej ustalają zadania i kontrolują ich realizację oraz koordynują i kierują działalnością w zakresie przygotowania i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej:
Zgodnie z § 3 pkt 24 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin, Burmistrz Bierunia prowadzi wykaz przedsiębiorstw realizujących zadania z zakresu obrony cywilnej.
Większe przedsiębiorstwa, które znajdują się na terenie gminy Bieruń posiadają formacje obrony cywilnej:
Krajowe regulacje prawne dotyczące obrony cywilnej, tj. ustawa o powszechnym obowiązku obrony oraz akty wykonawcze do niej, nie są spójne i nie wyczerpują wszystkich obszarów zadaniowych obrony cywilnej wymienionych przez wspomniany Protokół Dodatkowy I. Przepisy nie określają jednoznacznie zadań obrony cywilnej realizowanych w czasie pokoju, ograniczając się wyłącznie do zadań obejmujących działalność planistyczną, organizacyjną, szkoleniową i upowszechniającą wiedzę na temat problematyki obrony cywilnej.
W ostatnich latach wiele krajowych aktów prawnych dotyczących obrony cywilnej przestało obowiązywać, a w ich miejsce nie zostały przyjęte nowe regulacje.
Brak regulacji prawnych w powyższych przypadkach poważnie ogranicza możliwość realizacji zadań w zakresie obrony cywilnej. Przy aktualnym braku regulacji prawnych dotyczących zorganizowania systemu OC, obrona cywilna może być pojmowana tylko i wyłącznie jako zadania do realizacji (bez uszczegółowienia sposobu ich wykonania), a nie jako system posiadający określoną strukturę organizacyjną (opartą np. o formacje obrony cywilnej).
Z powyższych względów, konieczne jest wydanie nowych regulacji prawnych, które uporządkują kompetencje i zadania wszystkich organów administracji publicznej, instytucji publicznych, organizacji społecznych oraz innych podmiotów zobowiązanych do realizacji zadań z zakresu obrony cywilnej. Prawo to powinno stanowić dopełnienie rozwiązań przyjętych w ustawie o zarządzaniu kryzysowym, co razem powinno złożyć się na kompleksową regulację prawną w obszarze szeroko rozumianej ochrony ludności.
Budowla ochronna jest to specjalnie wykonana i wyposażona budowla lub część budynku (najczęściej podpiwniczenie) w celu zapewnienia zbiorowej ochrony ludności przed środkami rażenia, skażeniami promieniotwórczymi i chemicznymi, w tym toksycznymi środkami przemysłowymi.
Budowle ochronne mogą być przygotowywane z przeznaczeniem na ukrycie w nich ludzi i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności i leków.
Budowle ochronne funkcjonują w okresie pokoju i w czasie wojny. Mogą one być przygotowywane jako schrony o określonej normami technicznymi wytrzymałości konstrukcyjnej oraz jako ukrycia bez szczególnych wymogów wytrzymałościowych (ukrycia zastępcze). Na ukrycia mogą być wykorzystane podziemne obiekty komunikacyjne (metro, parkingi), handlowe, usługowe, magazynowe itp.
Budowle ochronne przygotowuje się w dwóch etapach:
Typowa budowla ochronna składa się z następujących elementów:
Indywidualne środki ochrony przed skażeniami zabezpieczają przed bojowymi środkami trującymi, toksycznymi środkami przemysłowymi, biologicznymi oraz pyłem promieniotwórczym i częściowo przed działaniem promieniowania cieplnego powstającego podczas wybuchów jądrowych. Należą do nich środki ochrony dróg oddechowych i środki ochrony skóry.
Do indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych zalicza się: maski przeciwgazowe filtracyjne i izolacyjne różnych typów.
Maski izolacyjne połączone są ze zbiornikiem tlenu, a proces oddychania zachodzi bez udziału powietrza atmosferycznego. W maskach filtracyjnych skażone powietrze oczyszcza się w czasie przepływania przez pochłaniacz. Najstarszymi ze spotykanych obecnie masek filtracyjnych są: maska przeciwgazowa typu wojskowego oraz maska typu cywilnego.
Drogi oddechowe można chronić środkami zastępczymi, do których należą podręczne środki ochrony w postaci masek przeciwpyłowych, tamponów czy opasek ochronnych, wykonanych we własnym zakresie z gazy i waty zwilżonej przed użyciem w roztworze sody. Oczy chroni się okularami np. przeciwpyłowymi. Do chwilowego zabezpieczenia dróg oddechowych może służyć również ręcznik czy kilkakrotnie złożona chustka.
Bojowe środki trujące przedostają się nie tylko drogami oddechowymi, ale i przez skórę. Należy zatem zadbać o osłonę całego ciała. Do tego służą indywidualne środki ochrony skóry, do których zalicza się: ogólnowojskową odzież ochronną i lekką odzież ochronną.
Zastępcze środki ochrony skóry, są niezbędnym uzupełnieniem środków ochrony dróg oddechowych. Są nimi:
Z wymienionych przedmiotów można skompletować odzież ochronną, która - wraz ze środkami ochrony dróg oddechowych - umożliwi wykonanie krótkotrwałych czynności ratowniczych, niezbędnych prac gospodarczych, a także przejście krótkiego odcinka terenu skażonego.